Kolizja drogowa to stresujące doświadczenie, które często kończy się unieruchomieniem pojazdu na dłuższy czas. W takiej sytuacji poszkodowany nie pozostaje jednak bez wsparcia – przepisy i praktyka rynku ubezpieczeniowego gwarantują prawo do korzystania z auta zastępczego. To rozwiązanie pozwala normalnie funkcjonować, gdy własny samochód nie nadaje się do jazdy.
Kiedy przysługuje auto zastępcze?
Prawo do samochodu zastępczego przysługuje każdemu poszkodowanemu, którego auto zostało uszkodzone w wyniku kolizji i nie może być użytkowane. Oznacza to, że ubezpieczyciel sprawcy powinien pokryć koszty wynajmu pojazdu zastępczego. Nie ma znaczenia, czy samochód był wykorzystywany w działalności gospodarczej, czy wyłącznie prywatnie – prawo to dotyczy wszystkich kierowców. Auto zastępcze można użytkować do czasu zakończenia naprawy lub zakupu nowego pojazdu w przypadku szkody całkowitej.
Jakie warunki muszą być spełnione?
Choć prawo do auta zastępczego jest zagwarantowane, istnieją pewne zasady, których należy przestrzegać. Przede wszystkim okres korzystania z pojazdu musi być uzasadniony i odpowiadać rzeczywistemu czasowi naprawy.
Dodatkowo kierowca nie ma obowiązku wybierania najtańszego pojazdu – auto zastępcze powinno odpowiadać klasie i standardowi uszkodzonego samochodu. Oznacza to, że właściciel SUV-a nie musi korzystać z małego auta miejskiego, a kierowca auta klasy średniej powinien otrzymać pojazd o podobnych parametrach.
Najważniejsze zasady:
- samochód zastępczy przysługuje każdemu poszkodowanemu, niezależnie od celu użytkowania auta,
- okres użytkowania odpowiada czasowi naprawy lub zakupu nowego auta,
- pojazd powinien być adekwatny do klasy uszkodzonego samochodu,
- koszt wynajmu pokrywa ubezpieczyciel sprawcy,
- poszkodowany może wybrać wypożyczalnię, a nie tylko tę wskazaną przez ubezpieczyciela.
Jak uzyskać samochód zastępczy?
Proces uzyskania auta zastępczego nie jest skomplikowany. Wystarczy zgłosić szkodę do ubezpieczyciela sprawcy i poinformować o konieczności wynajęcia pojazdu. Ubezpieczyciel może zaproponować własną współpracującą wypożyczalnię, ale poszkodowany ma prawo do samodzielnego wyboru.
Ważne, aby zachować wszystkie faktury i umowy związane z wynajmem – stanowią one podstawę do rozliczenia kosztów. Jeżeli ubezpieczyciel odmówi zwrotu wydatków, poszkodowany może odwołać się od decyzji, powołując się na obowiązujące przepisy i orzecznictwo sądowe.
Dlaczego warto znać swoje prawa?
Świadomość przysługujących praw to klucz do uniknięcia sytuacji, w której poszkodowany zostaje bez środka transportu lub musi sam pokrywać koszty wynajmu. Znajomość zasad pozwala skutecznie dochodzić należnych świadczeń i korzystać z auta zastępczego bez obaw o dodatkowe wydatki.
Dzięki temu kolizja nie musi oznaczać paraliżu codziennych obowiązków – od dojazdu do pracy, po realizację planów rodzinnych. Prawo stoi po stronie poszkodowanego, a ubezpieczyciel sprawcy ma obowiązek pokrycia kosztów związanych z zapewnieniem mobilności.
Źródła:
- „Prawa poszkodowanych w wypadkach drogowych”, 2022, Magdalena Kosińska
- „Odpowiedzialność cywilna w ubezpieczeniach komunikacyjnych”, 2021, Bartosz Kamiński
- „Odszkodowania z OC – praktyka i orzecznictwo”, 2023, Tomasz Wojciechowski
Dr Katarzyna Stubba
Doktor finansów i zarządzania
